11 de outubro de 2021

Grangou an Ayiti – Fome no Haiti

Mirlande Louis, no centro, inspeciona coelheiras no Haiti.

Iniciativa Alimentar Global o gerente Jeff Boshart fez uma série de perguntas para Mirlande Louis no Haiti.

Mirlande Louis, engenheiro agrônomo, Ayiti

Mwe se yon ingenye agronom mwen fe etid klasik mwen Ayiti etid univesite mwn Sendomeng. Mwen gen kwayans nan Bon Dye m se kretyen, map travay pou misyon fre yo nan yon pwogram ki rele geração revni yo nan developerman kominote nan Ayiti. Nan kominote mwen travay yo mwen toujou komanse avek yon mom priye ankouraje patisipan yo pou yo mete konfyans yo nan Bon Dye, montre yo plizye fason yo ka chanje lavi ekonomik ak sosyal yo. Mwen toujou anseye yo ke yo dwe pozitif nan lespri yo pou yo kapab mude kondisyon lavi yo.

Ki jan sitiyasyon ak grangou an Ayiti , e poukisa gen moun ki grangou nan peyi ou? Kisa ki ap koz grangou a nan Ayiti?

Ayiti se yon peyi agrikol men pep la manke edikasyon yo pa janm konprann si riches soti nan tarde, yo preske pa kiltive te a anko gen anpil fakte ki la koz gen anpil grangou nan peyim.

Moun ki vle trvay late pa gen ase lajan pou kiltive anpil, sa vle di se toujou jaden lakou yo fe, anpil fwa ki pa reponn pou yon fanm,i pa gen gran plante ki pou fe gwo jaden pou reponn ak kantite manje pou popilasyon an manje.

Leta peyi a pa pran responsabilitel pou ede kiltivate yo, paske pa gen bank agrikol ni bank semans yo manke moun ki pou pote teknologi ba yo pou ti espas bay gwo pwodiksyon se tout fakte sa yo ki lakoz gwo grangou nan peyi a.

Ki jan ki fe ke gen fanmi agrikol oswa fanmi ki gen jaden men ki pa gen ase manje pou yo manje?

Anpil nan fanmi yo an Ayiti ki se fanmi agrikol oubyen ki gen jaden fe selman jaden lakou sa vle di yo plante ti jaden piti, anpil fwa ki pa menm ka reponn ak bezwen fanmi an pafwa yo manke lajan, paske agrikilti gen anpil depans oubyen kantite te ki disponib pou yo fe jaden. Moun ki gen mwayen yo pa fe jaden sa vinn lakoz pa gen gwo jaden kifet nan peyi a se selman fanmi ki pi pov yo ki fe ti jaden ki pa ka repon ak kantite manje pou fanmi sa yo sa lakoz menm le yo plante ti jaden c vre men yo pa janm gen ase manje pou yo manje.

Kisa ou nós kom kek barye ki anpeche moun soti nan povrete?

Nan tout peyi ou sosyete toujou gen moun rich gen moun ki pov tou, soti nan povrete Konn gen anpil barye pou yon moun ki pov pa ekzanp:

  • Le yon moun gen lespril negatif e li pa gen konfians nan Bon Dye.
  • Si li soti nan yon fanmi ki pov anpil e ki pa devlope.
  • Le yon moun soti nan yon peyi pov li pa fe efo poul change lavi li sa konn sevi komm barye pou l soti nan povrete.

Ki koneksyon ki genyen ant degradação anviwonman ak/ oswa changman nan klima (mudança climática), ak grangou?

Degrdatyon anviwonman em pwodui nan move fason nat itilize te a jan nap fe jaden yo, nan move ekplwatasyon resous yo, nan gwo developmentman edistri yo pou nou site em yo Selman.

Chanjman nan klima se pwodui degradasyon ki fet nan anviwonman ki vinn bay nesans ak grangou paske ak chanjman klima gen anpil kilti vinn pa apotriye nan te yo anko, vinn gen plis pwoblem pou nou travay late, anpil maladi tonbe sou moun ak plant nan jaden yo , anpil variete nan planta yo finn disparet ki vinn fe grangou vin pi plis nan mond lan. Nou ka di degradação nan anviwonman bay jaret ak chanjman nan klima finalman li ogmante grangou.

Eske gen kek koneksyon ant gouvenman ayisyen an oswa politik entenasyonal ak grangou nan peyi ou?

Chak solisyon toujou korespon e seu problema diferente, grangou nan Ayiti se pwodui anpil fakte ke nou dwe analize byen:

  • Ayisyen nou pa itilize resous yo byen nou travay mwens nou peple plis fanmi agrikol yo pa gen gid pou ede yo sa vle di pou pote nouvo technologi pou yo sa vle di absans agronom yo nan jaden yo
  • Leta peyi a pa bay sipo ak fanmi agrikol yo, li pa dispoze mwayen pou moun kap travay te, manke teknisyen pou visite chan agrikol yo agwonom rete plis nan biwo yo olye sou teren
  • Ayiti se gwo klyan anpil peyi nan mond lan paske Ayiti manke pwodui li ahte anpil pwodui agrikol sa pemet anpil peyi jwenn avantaj nan kreye mache ak Ayiti.pa ekzanp si mache bilateral ta fe yon mwa san fonksyone Sandomen predi anpil milyon dola, gran plante lot peyi yo jwi anpil avantaj nan komes avek Ayiti. Pep Ayisyen dwe pran desten yo nan men pou yo travay pou amelyre kondisyon lavi yo.

Eske te gen plis oswa mwens grangou kounye a pase 20-30 ane de sa?

Depi nan tan lotan grangou te toujou ekziste si nou pran tan Ezaou ak Jakob la, men chak ane ki pase grangou ap ogmante gen pli bouch pou manje gen mwens jaden ki fet sa vinn lakoz pri pwodui yo ogmante plis vinn gen plis grangou ke 20- 30 avanas.

Eske w gen nenpot istwa enspire oswa espwa nan moun oubyen kominote kit e soti nan povvretekounye a pwospere?

Mapa rakonte istwa yon jenn fre nan kominote kote mwen ap twavay sa gen plis pase 5 lane. Fre sa se yon moun ki te mache nan younn nan legliz fre yo, sitiyasyon ekonomik li te tre difisil, yn jou li te chwazi vinn pale asanm avek mwen poul te ka fe pati pwogwam mwen ap dirije ki se generasyon revni, mwen te reponn li : pa gen pwoblem. Epi li te vini nan fomasyon yo. Li pat pran tan li te komanse yon biznis avek kek transfomasyon pwodui agrikol ak chimik li te aprann prepare tankou diven mayi, manba anrichi, savon likid, fabuloso ak koman pou fe biznis poum site em yo selman. Li te komanse ti biznis pa li avek 1750 goud li te prete nan yon kob li ta pral peye lekol li, pou li te ka prepare savon likid pou l vann, li te pe fe sa, men li te riske l, li tap panse li tap di: sim mwn pa van n kotem pral jwenn lajan an poum peye lekol la. Bon Dye te beni biznis la. Apre 3 pista. Li tap temwaye nan yon lote kominote li tap di konsa mwn gen yon biznis ki evalye ak 1 milhão goud mwn achte deja teren poum fe kay mwn pou plis pase 500 mil goud mwen di Bon Dye mesi mwn reyisi, kondisyon ekonomik mwen chanje.

Ki solisyon pou fini ak grangou an Ayiti?

Fome pep la montre yo ke gen gro riches nan kiltive la te.

Leta pran responsabilitel pou chanje politik agrikol nan peyi a.

Ankouraje plante yo, rebwaze peyi a, sekte prive a dwe investi nan agrkilti fe gran plantasyon oubyen gwo jaden konsa grangou ka fini nan peyi Ayiti.

Mirlande Louis, agrônoma, Haiti

Eu sou um agrônomo. Completei meus estudos clássicos no Haiti e depois me formei em agricultura na República Dominicana na Universidade de Santo Domingo. Minha crença em Deus e na fé cristã me levou a trabalhar para L'Eglise des Freres d'Haiti [a Igreja dos Irmãos no Haiti] em um programa chamado geração de renda como parte do trabalho de desenvolvimento comunitário do Programa Médico do Haiti. No meu trabalho comunitário, sempre começo com um momento de oração para encorajar os participantes a confiar em Deus, para mostrar-lhes várias maneiras de mudar suas vidas econômicas e sociais. Eu sempre os ensino a ter certeza de que podem mudar suas condições de vida.

Como está a situação da fome no Haiti e por que há pessoas com fome em seu país? O que está causando a fome no Haiti?

O Haiti é um país agrícola, mas o povo carece de educação. Eles não entendem as riquezas que podem vir do solo. Eles são desencorajados de plantar em alguns casos. São muitas as causas da fome no país.

As pessoas que querem trabalhar no campo não têm dinheiro suficiente para cultivar um campo, o que significa que estão limitadas a pequenas hortas de quintal, muitas vezes não fornecendo sustento suficiente para uma família. Não há grandes fazendas para fornecer alimentos para a população.

O estado não se responsabiliza por ajudar os agricultores, pois não há bancos agrícolas ou bancos de sementes. As pessoas carecem de tecnologia para passar da agricultura de pequena escala para a produção em grande escala. A falta de crédito e fontes de sementes de qualidade causa grande fome no país.

Como é que existem famílias agrícolas ou famílias que têm fazendas, mas não têm comida suficiente para comer?

Muitas das famílias do Haiti que são famílias agrícolas têm apenas hortas no quintal, o que significa que elas plantam pequenas hortas que não podem atender às necessidades da família. Na época do plantio eles não têm dinheiro, porque a agricultura tem muitos custos de insumos, incluindo taxas de aluguel de terras para a agricultura. Os haitianos que têm mais dinheiro não costumam investir na agricultura. As famílias mais pobres têm pequenas propriedades que não conseguem responder à quantidade de alimentos necessária para essas famílias. Eles nunca têm comida suficiente para comer.

O que você vê como barreiras à pobreza?

Em todos os países ou sociedades há sempre pessoas ricas. Há também pessoas pobres, por causa da pobreza. Existem muitas barreiras para uma pessoa pobre, por exemplo:

  • Espiritual — quando uma pessoa tem um espírito negativo e não confia em Deus.
  • Educação – vindo de uma família muito pobre e subdesenvolvida, carente de educação.
  • Psicológico – quando uma pessoa vem de um país pobre, pode não fazer muito esforço para mudar sua vida.

Qual é a conexão entre degradação ambiental e/ou mudança climática e fome?

A degradação do meio ambiente é produzida pelo mau uso da terra como cultivamos, pelo mau uso dos recursos, pelo desenvolvimento industrial, para citar alguns.

A mudança climática é o produto da degradação ambiental que dá origem à fome e à fome, porque com a mudança climática muitos agricultores não plantarão, pois não há garantia de chuva suficiente para colheitas bem-sucedidas. Outros problemas da degradação ambiental incluem a suscetibilidade a doenças de plantas e pessoas, menos variedades de espécies ameaçadas e mais fome no mundo. Podemos dizer que a degradação ambiental dá origem às mudanças climáticas e, finalmente, aumenta a fome.

Existem conexões entre o governo haitiano ou a política internacional e a fome em seu país?

Cada solução corresponde sempre a um problema diferente. A fome no Haiti é o produto de muitos fatos que devemos analisar adequadamente.

Os haitianos não usam bem os recursos. Nossa população está crescendo. As famílias agricultoras não têm um guia para ajudá-las com a nova tecnologia. Não há agrônomos para visitar seus campos, pois eles ficam principalmente em seus escritórios.

O Haiti é um grande cliente para muitos países do mundo porque o Haiti não tem seus próprios produtos. A importação de produtos agrícolas permite que muitos países ganhem a vantagem de criar mercados com o Haiti. Por exemplo, se o mercado haitiano ficasse fechado para a República Dominicana por um mês, isso prejudicaria os produtores dominicanos. Outros países desfrutam de muitas vantagens no comércio com o Haiti. O povo haitiano deve tomar seu destino em suas próprias mãos para trabalhar para melhorar suas condições de vida.

Havia mais ou menos fome agora do que há 20-30 anos?

Desde tempos imemoriais, a fome sempre existiu—se tomarmos o tempo de Esaú e Jacó—mas a cada ano a fome aumenta. Há mais bocas, mas menos campos plantados. Os preços aumentaram nos últimos 30 anos.

Você tem alguma história inspiradora de esperança em pessoas ou comunidades, seja fora da pobreza ou agora próspera?

Vou contar a história de um jovem da comunidade onde trabalho há mais de cinco anos. Este irmão é uma pessoa que entrou em uma das igrejas dos Irmãos quando sua situação econômica era muito difícil. Um dia ele pediu para participar do meu programa, que é geração de renda. Eu o aceitei de bom grado, e ele veio para os treinamentos. Não demorou muito para ele iniciar um negócio com algumas transformações de valor agregado de produtos agrícolas e químicos. Aprendeu a preparar vinho de milho, manteiga de amendoim enriquecida, sabonete líquido e limpador doméstico, e como fazer negócios, para citar apenas algumas habilidades. Ele começou seu próprio pequeno negócio com 1,750 gourdes (aproximadamente US$ 200 dólares americanos) que pegou emprestado do dinheiro da escola para preparar sabonete líquido para venda. Ele tinha medo de fazer isso, mas arriscou dizendo: “Se eu não vender, onde vou conseguir o dinheiro para pagar a escola?” Deus abençoou o negócio. Depois de três anos, ele estava testemunhando em outra comunidade e disse que tinha um negócio avaliado em 1 milhão de gourdes (mais de US $ 10,000). “Já comprei um terreno para construir minha casa por mais de 500,000 gourdes (US$ 5,000 dólares). Digo graças a Deus que consegui; minha condição econômica mudou.”

Qual é a solução para acabar com a fome no Haiti?

Treinando o povo para mostrar que há grandes riquezas no cultivo da terra.

O governo tem que assumir a responsabilidade de mudar a política agrícola do país.

Incentivar a agricultura e o reflorestamento.

O setor privado deve investir na agricultura ou em grandes fazendas para que a fome acabe no Haiti.