Jwenn ak rasanble

Matye 13: 44-52

Tèm mini-parabòl la ak sa ki swiv nan Matye 13:44-45 se valè depase wayòm syèl la. Nan toulède ka yo, gwo chabwak yo jwenn yon bagay ki tèlman gen anpil valè ke yo kontan sakrifye tout bagay pou jwenn li epi yo kontan anpil pou yo fè sa.

Yon trezò ki kache nan yon jaden

Jezi konpare wayòm syèl la ak “yon trezò ki kache nan yon jaden”. Yon kantite eleman tematik nan parabòl sa a pote egzamen an.

Pi evidan an se ke nonm lan se pa nan rechèch nan trezò. Trezò a, nan yon sans, jwenn li. Nou gendwa pa ap chèche Bondye, men Bondye ap chèche nou. Men, lè yo jwenn trezò a, li mande aksyon imedya, oswa li ka pèdi l (Izayi 55:6-7, 2 Korentyen 6:2).

Dezyèm aspè a se ke nonm lan kache dekouvèt la epi li achte pwopriyete a san li pa revele pwopriyetè a sa li te jwenn. Sepandan, nan nwayo li yo, tankou parabòl jeran enjis la, istwa a se pa sou mank de etik oswa defisyans karaktè nan nonm nan, men rekonesans li nan valè fòmidab nan sa li te jwenn.

Nan kè kontan li, li vann tout sa li genyen pou l jwenn yon pi gwo richès.

Evènman ekstraòdinè nan lavi reyèl

Lè Jezi sèvi ak imaj trezò kache a, li dekri yon pratik byen òdinè nan monn ansyen an. Yo te souvan itilize po ak krich fayans kòm resipyan pou estoke ak kache atik ki gen valè. Pandan tan dezòd, li pa t estrawòdinè pou antere bagay ki gen valè nan krich sa yo, petèt anba tè a, nan yon miray, nan yon jaden, oswa nan yon teren iben, epi answit rekipere bagay ki gen valè yo lè menas la te fini. Sous siplemantè biblik tankou Josephus dekri efò sitwayen jwif yo te fè pou estoke lò ak ajan yo anba tè pandan destriksyon Women Jerizalèm nan ane 70 AD.

Nan Jeremi 32:14-15, pwofèt la resevwa enstriksyon pou l estoke zèv byen li te fèk rachte yo nan resipyan an fayans anvan destriksyon Jerizalèm k ap vini pa Babilonyen yo. Sa a se yon jès pwofetik ki montre pèp Jida a t ap retounen sot ann egzil e yo t ap achte ak vann byen ankò nan Jerizalèm. Valè a se nan kontni an, pa nan veso a.

Nou jwenn yon lòt egzanp yon trezò kache nan parabòl talan yo nan Matye 25:18-25 kote sèvitè parese a kache talan li te konfye a. Sèvitè a pa vle sèvi ak sa yo te ba l la e li pa vle pran risk ki nesesè pou l ka jwenn yon gwo avantaj.

Men sa apot Pòl fè referans ak pratik sa a nan 2 Korentyen 4:7: “Men, nou gen trezò sa a nan krich ajil, pou yo ka fè konnen pouvwa ekstraòdinè sa a se pou Bondye e li pa soti nan nou.” Tèks sa a konpare valè sa yo ak mank de valè krich la. Pòl mete aksan sou gwo valè mesaj levanjil la pataje ak mond lan pa disip Kris yo. Sa ki enpòtan isit la se pouvwa Bondye k ap travay nan ak atravè feblès libabit imen an.

Menm jodi a, akeyològ ak sitwayen òdinè jwenn trezò ansyen antere nan Palestin. An 2017, yon gwoup pechè pòv nan Gaza te jwenn yon pakèt ansyen pyès monnen grèk ki te bay plis pase de milenè pase, ki gen ladan plizyè douzèn pyès monnen dekadrachm an ajan ki soti nan epòk Aleksann Legran, se sèlman 12 ladan yo te konnen deja nan pèseptè. Malerezman, moun k ap jwenn yo te vann yo pou yon sòm byen lwen pi ba pase vrè valè yo bay dilè ki te rekonèt vrè valè yo.

Yon dekouvèt ki pi resan, an 2022, se te yon hoard 44 pyès monnen lò Bizanten te frape soti nan 602 a 641 AD ak lòt bagay ki gen valè kache nan yon miray defouye nan Banias. Sa yo aparamman yo te kache nan moman konkèt Mizilman yo nan Palestine epi yo pa janm rekipere.

Epitou nan 2022, yon kiltivatè Palestinyen ki te plante yon pye oliv sou tè li a te dekouvri yon mozayik Bizanten ki byen konsève.

Yon pèl ki gen anpil valè

Bèl pèl yo te gen anpil valè nan tan biblik yo e yo te wè yo kòm yon senbòl sajès. Perl Lanmè Wouj ak Gòlf Pèsik yo te konsidere yo tèlman gen anpil valè ke yo te itilize yo pou dekri yon bagay ki pa gen anpil valè ( Jòb 28:18 ). Yo te tou fasil kache, yon valè pozitif nan yon kontèks kote vòl ak vòl yo te komen.

Menmsi parabòl sa a sanble ak parabòl trezò ki kache nan yon jaden ki vin anvan l e li asosye avèk li, li diferan nan kèk respè enpòtan. Nan parabòl sa a, machann nan sipoze se yon moun ki gen sibstans, tandiske moun ki achte jaden an pa. Isit la komèsan an ap chèche bèl pèl, tandiske lòt gason an pa gade ditou. Demand komèsan an entansyonèl, epi li konnen sa l ap chèche. Li se yon moun k ap chèche ak yon moun k ap chèche ( Matye 7:7-8 ). Rechèch li jwenn rekonpans epi lè li jwenn yon sèl pèl ki gen anpil valè a, li vann tout e li achte l.

Sitasyon an nan Ezayi 64:4 Pòl itilize nan 1 Korentyen 2:9 montre bèl mèvèy ki genyen lè nou jwenn sa ki depase tout valè sou tè a: “Men, jan sa ekri a: ‘Sa je pa wè, ni zòrèy pa tande, ni sa ki pa t tande. kè lèzòm vin ansent, sa Bondye te pare pou moun ki renmen l yo.’”

Tankou yon filè yo jete nan lanmè

Isit la Jezi di ke "Peyi Wa ki nan syèl la se tankou yon privye yo jete nan lanmè a epi yo pran tout kalite pwason" (v. 47). Nan kèk sans, parabòl sa a gen resanblans ak Jan 21:11. Disip yo, ki te lapèch tout nwit lan e ki pa kenbe anyen, yon lòt fwa ankò lage privye yo. Trape an tèlman lou ke filè a apèn ka okipe. Nan se 153 pwason. Jerome, prèt ak teyolojyen nan 4yèm ak 5yèm syèk yo, te teorize ke 153 pwason yo te kenbe pa disip yo reprezante tout espès pwason yo epi li te deklare siyifikasyon li se ke gen ase plas nan legliz la pou tout kalite moun.

Parabòl sa a pran yon gwo tèm nan parabòl move zèb nan mitan ble a (13:24-30). Pandan ke anpil moun reklame yo fè pati wayòm syèl la, Bondye konnen moun ki fè pati yo epi li konplètman kapab fè distenksyon ant moun ki anfòm ak moun ki pa anfòm (Matye 25:32-33). An komen ak parabòl move zèb yo, sò moun ki pa swiv Bondye se kote sa a nan doulè, fènwa, ak lapenn, aparamman separe ak Bondye pou tout tan (13:49).

Trezò ansyen ak nouvo

Jezi mande disip yo si yo konprann. Yo di wi. Li kapab byen poze nou menm kesyon an, "Èske w konprann?" Echanj sa a se youn nan kèk deskripsyon pozitif dirèktè lalwa yo nan Levanjil yo (v. 52). Se byen yon kontras ak Matye 23, kote Jezi denonse dirèktè lalwa yo ak farizyen yo nan sèt deklarasyon "malè pou nou".

Nan ka sa a, “chak sekretè” gen okazyon pou yo fè eksperyans wayòm Bondye a antanke disip e pou yo pote fòmasyon li genyen pou yo fè wayòm nan. Yon egzanp ta dwe apot Pòl (Travay 9:20-22) ki, apre konvèsyon li, te itilize pouvwa konsiderab li yo pou pwoklame levanjil la ak pwospere wayòm nan.

Jezi te dekri moun sa yo kòm “tankou mèt yon kay ki fè soti nan trezò l sa ki nouvo ak sa ki ansyen” (v. 52). Kilti premye syèk yo nan zòn Mediterane a te apresye bagay ansyen yo ak valè ki te kanpe tès la nan tan. Bagay ki te nouvo yo te sispèk. Rekonèt nouvo atik kòm trezò ta enplike sansiblite, preparasyon, ak preparasyon pou pran yon risk pou pozisyon yon moun nan kominote a.

Sa ki te nouvo se te vini an nan Peyi Wa ki nan moun nan Jezi! Sa ki te fin vye granmoun se te tradisyon ak sajès nan lalwa ki gen otorite Jezi soutni ak akonpli, ak pwofèt yo ki te pwoklame vini l 'yo.